آموزش درست کردن سبزه عید | به چندین روش مختلف
به نام خدا، دوستان و همراهان همیشگی مجله ی خانوادگی زرین بانو سلام، امیدوارم در این ماه پایانی سال حال دلتون حسابی خوب باشه. عزیزان می دونم که یواش یواش دارید خودتون رو برای سال جدید آماده می کنید.
یکی از کارهای روزهای واپسین سال درست کردن سفره هفتسین و سبزه ی عید هست. بیشتر عزیزان ممکنه سبزه عیدشون رو از بیرون خریداری بکنند و یا زحمتش رو گردن مادربزرگها بندازند.
ولی واقعا درست کردن سبزه با دستای خودمون لذت خاصی داره وقتی دونه ای رو با تمام دقت سبز می کنیم و هر لحظه با دیدن رویش دونه ها حالمون خوب تر میشه.
ولی لازمه برای داشتن سبزه ی زیبا نکاتی ضروری رو یاد بگیریم. و با کمی خلاقیت زیباترین سبزه رو به عمل بیاریم.تا از دیدنش کلی ذوق کنیم.
با زرین بانو همراه باشید تا نکاتی لازم رو در مورد زمان خیساندن دانه ها،طریقه ی سبز کردن و تزیین سبزه یاد بگیرید.
درست کردن سبزه با ماش (به صورت عروسکی)
درست کردن سبزه با تخم پرتقال و لیمو
بهترین زمان برای سبزه درست کردن از دانه ها :
بهترین زمان کاشت سبزه عید برای بذرهای مختلف با توجه به جنس دانه ها متفاوته
می توان با بذر گندم، عدس، ماش، لوبیا و نخود ،ذرت ،خرفه،خاکشیر ،شاهی، دانه ی پرتقال ،لیمو ،تخم آفتابگردان ،کدو و…سبزه درست کرد.
ساده ترین دانه برای سبز کردن گندم است.
گندم را از 10 روز مانده به عید می‌توان سبز کرد اما باقی دانه‌ها به مدت زمان بیشتری برای سبز شدن نیاز دارند.
در موردشکل ظاهری سبزه ها باید گفت سبزه ی گندم صاف و مستقیم و نازک است. در حالی که سبزه ی عدس با برگهای ریز زیبایی همراه است. سبزه ی ذرت نیز شبیه سبزه ی گندم است با این تفاوت که بسیار پهن می باشد.
سبزه های خرفه و خاکشیر نیز معمولا روی ماکت یا کوزه کشیده می شوند.
◾️یک سوال مهم که همه ی خانم ها دارند اینکه چه زمانی شروع به خیس کردن دانه ها بکنیم. تا سبزمون تا آخر 13 بدر شاداب بمونه و خراب نشه؟؟؟
بهترین زمان برای سبزه درست کردن از دانه ها :
باید گفت بهترین زمان برای سبزه کردن دانه ها بنابر تجربیات کدبانو ها به شرح زیر است:
| گندم | 20 اسفند |
| عدس | 15 اسفند |
| ماش | 18 اسفند |
| خرفه و شاهی | 22 اسفند |
| شنبلیله و ارزن | 16 اسفند |
◀️دانه های که باید حدود ۶ تا ۸ ساعت خیس کنید:
| یونجه | مدت جوانه زدن : ۶-۵ روز |
| شنبلیله | مدت جوانه زدن : ۴-۳ روز |
| تربچه | مدت جوانه زدن : ۵-۴ روز |
| کنجد | مدت جوانه زدن : ۲-۱ روز |
◀️ دانه هایی که باید حدود ۱۰ تا ۱۸ ساعت خیس کنید:
| نخود | مدت جوانه زدن : ۴-۳ روز |
| عدس | مدت جوانه زدن : ۵-۳ روز |
| ماش | مدت جوانه زدن : ۵-۳ روز |
| سویا | مدت جوانه زدن : ۵-۳ روز |
| آفتاب گردان | مدت جوانه زدن : ۲-۱ روز |
| گندم | مدت جوانه زدن : ۳-۲ روز |
| ارزن | مدت جوانه زدن :۴-۳ روز |
خرفه و شاهی زودتر از همه سبز می شود. حدود 8 روز مانده به عید دست بکار شوید.
◾️سبز کردن گندم
برای سبز کردن دانه ی گندم شما باید از روز 20 اسفند ماه یعنی 10 روز قبل از عید جهت سبز کردن این گیاه اقدام کنید.اگر دوست دارید سبزیتان لحظه تحویل کمی بلند تر باشد ، می توانید 12روز مانده به عید دست به کار شوید.
◀️مرحله ی اول :
دانه های تازه ی گندم رو به مقدار دلخواه در ظرفی شسته و ظرف را پر از آب کنید.
توجه کنید دانه ی گندم بعد از خیس خوردن دو برابر می شود.
دانه ها را به مدت دو شب درون آب خیس کنید.
روزی یک بار آب دانه ها را عوض کنید تا ترش نکند.
◀️روز سوم دانه ها جوانه های ریزی می زنند. در این زمان دانه ها را در آبکش بریزید و بعد در وسط پارچه ای نخی بریزید.و پارچه را ببندید و باز داخل آبکش بگذارید. زیر آبکش هم ظرفی قرار دهید.
◀️روزانه 3 بار دستمال را کامل اسپری آب کنید. تا نم دار و مرطوب باشد. دستمال اصلا نباید خشک شود.
◀️دانه ها بعد از 3-4روز که داخل دستمال ماندند شروع به جونه های بلند می زنند. اگر عجله دارید و می خواهید سبزه ها زودتر جوانه بزنند. آن را در کنار بخاری با رادیاتور قرار دهید.در غیر این صورت دمای معمولی اتاق یا آشپزخانه مناسب است.
◀️روز هفتم سبزه یعنی زمانی که سبزه 4 روز داخل دستمال ماند آن را در ظرف مورد نظر بریزید.
ظرف بهتر است کمی گود و سفالی یا چینی باشد.
◀️دانه ها را به مرتب و یک دست همه جای ظرف پخش کنید. و بعد دستمال نخی را خیس کرده و روی ظرف بکشید. به طوری که همه جای آن را بگیرید .
◀️روزانه 2-3بار دستمال را اسپری آب کنید.
فقط نباید زیادی آب اسپری کنید. و اگر آب اضافی داشته باشد. ظرف را کج کنید تا آب اضافی خارج شود.
چون آب زیاد باعث کپک زدن دانه ها می شود. و بوی بد نشاسته از آن خارج می شود.
◀️بعد از دو سه روز جوانه ها سبز می شوند و دستمال را بالا می برند.
در این زمان دیگر نیازی به دستمال نیست.
◀️سبزه حتما باید در محیط خنک مثلا جلوی پنجره که هوای تازه می آید یا در بالکن و حیاط قرار بگیرید. و روزانه یک ساعتی به آن آفتاب بخورد.ولی شب ها حتما باید سبزه در داخل باشد. چون سرمای زیاد سبزه را خراب می کند.
◀️بعد از اینکه سبزیان زیباتر و سرسبز تر شد می توانید با نوارهای رنگی و پاپیون تزیین کنید.
◀️در ایام عید هم که سبزه خیلی بلند شده حتما بعد از مهمانی ها سبزه را در حیاط قرار دهید. در این زمان آبیاری روزانه یک بار کفایت می کند. می توانید از قیچی برای مرتب کردن سبزه ها استفاده کنید.
🌟یک لیوان دانه ی گندم برای یک ظرف متوسط سبزه کافی است. چون بعد از خیس خوردن دو برابر می شود.
🌟حتما از دانه ی گندم تازه استفاده شود.
❌دانه های گندمی که از چند سال قبل در محیط گرم نگهداری شدند سبز نمی شوند.
◾️سبزه عدس
سبزه عدس نیز به مدت زمان بیشتری برای سبز شدن نیازمند است بنابراین شما بهتر است از روز 14 یا 15 اسفند برای سبز کردن دانه عدس اقدام کنید.
◀️روز اول : عدس را به مدت ۲۴ ساعت درون آب خیس کنید.
◀️روز دوم : روز دوم
دانه عدس خیس خورده را درون دستمال بریزید و داخل آبکش بگذارید و آبکش را داخل کاسه قرار بدهید تا آب اضافه آن خارج شود و دستمال همیشه نمدار باشد.
◀️در روز چهارم دانه های عدس به این شکل جوانه می زنند .
◀️در روز هفتم دانه های عدس رو در ظرف مورد نظر می ریزیم.
سبزه ها رو روزی سه بار آبیاری می کنیم و آب اضافی ظرف رو خالی می کنیم و دستمال مرطوب رو روی ظرف می کشیم.
◀️ زمانی که سبزه ها کمی بلند تر شدند دیگه احتیاجی به دستمال مرطوب نیست. ظرف سبزه رو در یک جای خنک و پرنور قرار می دیم. مثل جلوی پنجره یا در بالکن
◀️در روز نهم سبزه ها به این شکل در میان.
◀️از این مرحله به بعد همیشه سبزه باید در محیط خنک نگهداری بشه. و روزانه یک بار آب دهی کفایت می کنه و سبزمون هر روز پر و سبز تر و زیبا تر میشه
اگه سبزه داخل منزل باشد زرد و بدون پرپشت شدن رشد میکند فقط بالا میرود و قد میکشد.
بنابراین محیط مناسب و نور کافی بسیار نکته مهمی است.
اینم سبزه ی عدس خوشگل ما بعد از 14 روز
◾️سبز کردن ماش
ماش نسبت به گندم کمی طول می کشد تا سبز شود شما حداقل برای سبز کردن گیاه ماش به 12 روز وقت نیاز دارید یعنی مناسب ترین موقع جهت سبز کردن گیاه ماش روز 18 اسفند می باشد.
روش سبز کردن ماش نیز شبیه عدس می باشد.
◾️سبز کردن خرفه و شاهی
گیاهان شاهی و خرفه رشد سریعی دارند و 10 روزه سبز می شوند و نیاز به مدت زمان بیشتری ندارند.
خرفه و شاهی معمولا روی ماکت یا کوزه کشیده می شه.
برای نمونه می تونید از روش زیر استفاده کنید.
◀️مرحله ی اول :
وسایل مورد نیاز زیر رو آماده کنید.
پنبه بهداشتی
آبپاش
تنظیف یا پارچه نازک
قوطی خالی ریکا که سر و دست عروسک بهش وصل شده
تخم منداب و خرفه خیس شده
◀️ظرف ریکا رو با پنبه بپوشونید وبا آب پاش پنبه را خیس کنید.
◀️دورتادور پنبه را با پارچه تنظیف یا توری بپوشانید و با نخ محکم کنید.
◀️از تخم خرفه و منداب خیس خورده روی لباس عروسک به کمک قاشق بکشید. دقت کنید فقط یک لایه تخم بکشید و نه زیاد و بعد با آبپاش خوب دانه ها را آبیاری کنید.
◀️در روز اول روی عروسک را نایلون بکشید و دو جای نایلون را سوراخ کنید و روزی سه مرتبه (صبح و ظهر و شب ) با آبپاش بهش آب بدهید.
◀️ روز سوم سبزه ما به این شکل درمیاد. زمانی که سبزه بلند شد فقط روزی یک بار آبیاریش می کنیم.
◀️سبزه ای رو به این شکل برای عروسک درست می کنیم. و عروسک رو داخلش قرار می دیم. و به دلخواه تزیین می کنیم.
نمونه ای از هنر یک کدبانوی با سلیقه
◾️سبزه ی مرکبات (پرتقال ،لیمو)
مرکبات به دلیل هسته ی سختی که دارند حداقل از یک ماه قبل باید در آب خیسانده شوند.
◀️ دانه گیاهان را نباید زبان زد تا سبز شوند بنابراین ابتدا هسته ها را تر و تازه از داخل میوه ها در بیاورید به مدت 48 ساعت داخل آب بخیسانید. هر کدام از مرکباتی که مد نظرتان هست دانه هایش را جدا از هم نگه دارید.
◀️بعد از دو روز از خیس شدن دانه ها پوستشان را گرفته و سپس داخل خاک جا کنید.
در مخلوطی از خاک گلدان ، پرلیت و کود گیاهی اقدام به کاشتن دانه ها بکنید حتماً دقت داشته باشید که ظرفی که در داخل آن دانه ها را می کارید روزنه هایی برای تخلیه آب داشته باشد .
حتما دانه های هر میوه ای را به صورت جداگانه در یک گلدان در عمق یک سانتیمتری از خاک بکارید.و به این نکته توجه داشته باشید که حتما باید فاصله ای حدود 10 سانتی متر بین هردانه قرار دهید.
◀️حال با یک نایلون روی دانه ها را بپوشانید و بعد در مکانی قرار دهید که به طور غیر مستقیم نور داشته باشد .
دقت کنید که خاک همیشه نم دار و مرطوب باشد.
◀️اگر تمامی مراحل را به خوبی انجام داده باشید و شرایط محیطی از دما و نور کافی برخوردار باشد معمولاً اولین نشانه های سبز شدن دانه ها بین 3 تا 5 هفته نمایان میشود و اینجاست که گیاه دیگر نیازی به نور مستقیم ندارد.
◾️سبزه ی درخت با تخم شاهی
شما می توانید با کمی خلاقیت یک درخت زیبای سرسبز با تخم شاهی درست کنید. در این کار را 10 روز قبل از عید شروع کنید.
مواد لازم :
جوراب نازک زنانه
اسفنج قالبی
چسب حرارتی
چوب برای تنه ب قطر یک سانت ونیم
گلدان سفالی
تخم شاهی
گچ
◀️ابتدا اسفنج را به شکل دلخواه کروی یا تخم مرغی برش بزنید.
◀️سپس چوب یا همان تنه را درون آن فرو کرده و با چسب حرارتی محکم کنید.
◀️وبعد با جوراب نازک تمام سطح کره را پوشانده و در انتها با سوزن ته گرد یا چسب حرارتی بچسبانید.
◀️در مرحله بعد چند ساعتی کره را درون آب قرار داده تا مرطوب شود، اکنون تمام تخم شاهی ها را که از قبل خیسانده اید و حالت چسبنده دارد را روی سطح جوراب بمالید.
◀️وبعد تنه درخت را درون گلدان قرار داده و با مخلوط آب و گچ پر کنید و هر روز با آبفشان به سبزه تان آب دهید.
◾️سبزه ی خاک شیر روی کلاه
◀️در این روش ابتدا خاکشیر را در آب خیسانده تا لعاب دهد. در این فاصله چند ساعته بهتر است سطح کار را آماده نمایید.
◀️بر روی کلاه یا ماکت مورد نظرلایه نازکی از پنبه بپوشانید، سپس پارچه تنظیف را روی پنبه ها قرار دهید و بعد از خیس نمودن آن بذرهای آماده شده را به صورت یکدست روی پارچه بکشید .
◀️سپس نایلونی را که چند حفره روی آن ایجاد نموده اید، روی کار بکشید.
فقط توجه داشته باشید که نایلون با خاکشیر ها برخورد نکند. این سبزه را نیز با اسپری و آبپاش آبیاری نمایید.
◀️ بعد از دو یا سه روز که بذرهای خاکشیر سبز نمود نایلون را برداشته و هر روز سبزه خود را آبیاری کنید.
◾️سبزه ی ذرت
سبزه ی ذرت تقریبا شبیه به سبزه گندم است اما با برگ‌هایی ضخیم و پهن‌تر.
◀️برای کاشت سبزه ذرت از 20 روز قبل یعنی 10 اسفند دست به کار شوید. برای چهار روز ذرت را خیس کرده و هر روز آب آن را عوض کنید ولی جای ظرف را عوض نکنید تا جوانه بزند.
◀️ سپس ذرت‌ها را داخل دستمالی نخی ریخته و مرتب با آب اسپری کنید. روی ذرت‌ها را با دستمال بپوشانید تا مرطوب بماند و ذرت‌ها جوانه بزنند.
◀️ وقتی ذرت‌ها سبز شدند، یک سبد را داخل تنگ گذاشته و ذرت‌ها را داخل سبد بریزید. تنگ را پر از آب کرده به صورتیکه ذرت‌ها داخل آب باشند.
◀️ بعد از از ده روز دانه‌ها ریشه داده و سبز میشود. می‌توانید داخل تنگ ماهی انداخته و برای عید یک سبزه ذرت زیبا با تنگ ماهی داشته باشید.
◾️سبزه ی کوزه
برای درست سبزه ی کوزه از تخم شاهی استفاده می شود.
◀️ابتدا کوزه را از آب پر کنید و برای مدت یک شبانه روز آن را همانطور پر از آب نگه دارید.تا دیواره های کوزه کاملاً خیس شود.
◀️ سپس یک جوراب نازک زنانه کرم رنگ روی کوزه بکشید.و بذر شاهی را که قبلاً برای مدت بیست و چهار ساعت در آب خیس کرده اید، به آرامی با دست روی جوراب بکشید طوری که بذرها به طور یکنواخت همه جا پخش شوند.
◀️کوزه را همواره پر از آب نگه دارید. چون هر روز مقداری از آب کوزه تبخیر می شود.و باید به طور مرتب در آن آب بریزید.
◀️به این ترتیب بذر شاهی جوانه زده و ریشه ها به سطح بیرونی کوزه می چسبند. کوزه را در محل پر نور قرار دهید و گاه گداری آن را بچرخانید.تا نور به همه جای آن برسد.
بعد از چند روز کوزه سبز زیبای شما آمادس.
◾️سبزه ی رحل قرآن
برای این سبز از بذر منداب استفاده می کنیم .
◀️یونولیتی را به اندازه 2تا مستطیل در میاریم .و بعد در اندازه رحلم می بریم و با چسب حرارتی مثل کتاب می چسبانیم.
◀️سپس یونولیت رو با آبپاش خیس میکنیم و یه لایه پنبه روش می کشیم تا پنبه به یونولیت بچسبه.
◀️بعد روی پنبه رو یه لایه تنظیف می کشیم و با سنجاق ته گرد سفتش می کنیم.
از هر حاشیه 5سانت جدا می کنیم و جای قرآن رو مشخص می کنیم .
◀️ ۱۵۰ گرم بذر منداب را که ۴ ساعتی در آب گذاشته بودیم خیس بخوره و روی تنظیف میکشیم.
◀️ نایلونی روی کار میکشیم و نایلون را باید سه تا سوراخ بزنیم که هوا به بذرها برسه و باید طوری نایلون را بکشیم که به بذر ها نچسبه .
◀️3روز اول هر 8 ساعت یه بار با آبپاش سطح سبزه رو خیس می کنیم . از روز چهارم به بعد روزی 2بار و هر 12 ساعت یه بار مرتب سطح سبزه رو با آبپاش خیس میکنیم.
اگه میخواهین زود تر سبز بشه باید روز های اول در جایی مثل کنار بخاری بگذاریم که محیطش گرم باشه البته زیاد هم نزدیک نباشه .
◾️سبز کردن خوشه ی گندم
برای درست کردن این سبزه از 8 اسفند اقدام کنید.
◀️یک دسته خوشه گندم تهیه کنید. ساقه های آن را مرتب کرده و به اندازه گلدانتان کوتاه کنید، حداکثر ۳۰ سانتیمتر.
◀️به مدت ۲ روز در ظرف بزرگ آب خیس کنید و در این مدت چند بار آبش را عوض کنید.
◀️ سپس گلدان را پر از آب کرده و گندم را در آن قرار داده و پارچه نخی نمدار دور آن بپیچید به طوری که تمام قسمت های آن از ریشه تا بالا در پارچه قرار گیرد و روزی پنج الی شش بار با افشانه اسپری کنید( هر وقت خشک شد اسپری کنید)
◀️بعد از سه-چهار روز جوانه ها ظاهر می شوند، هر وقت خوشه ها سبز شدند پارچه را بردارید و روزی دو بار اسپری کنید.
توجه داشته باشید که هر روز آب گلدان را عوض کنید و آن را تا لبه پر از آب کنید. برای کامل شدن این سبزه دو هفته زمان لازم است.
◾️سبزه گندم با خاک اره
✔️مواد لازم :
جوراب بلند زنانه : 1 عدد کرمی رنگ
▫️خاک اره : 1 کیلو
▫️گندم : 1 مشت
▫️نخ : به مقدار لازم
▫️چشم آماده ی عروسکی : 2 عدد
▫️پارچه ی رنگی : برای دهان و دماغ
▫️روبان برای تزیین
◀️ابتدا گندم را داخل جوراب می ریزیم.
◀️و بعد خاک اره را داخل جوراب می ریزیم و با دست محکم فشار می دهیم. تا خاک اره داخل جوراب منسجم شود. تا اندازه ای که می خواهیم سر عروسکمان بزرگ شود.خاک اره را می ریزیم.
◀️در این زمان انتهای جوراب را با نخم زخیم محکم می بندیم.
◀️از روی جوراب قسمتی را به عنوان دماغ انتخاب می کنیم و جوراب را به همراه خاک اره با نخ محکم می بندیم. به همین صورت گوش های عروسک را جدا کرده و با نخ می بندیم.
◀️حالا عروسک را سرو ته داخل کاسه ی آب قرار می دهیم. به طوری که گندم های داخل جوراب کامل داخل آب باشند.
خاک اره هم آب را به خودش می گیرید. و رنگش قهوه ای تر و سنگین تر می شوند.
◀️بعد از دو روز حالا عروسک را ایستاده قرار می دهیم. و پارچه ای نم دار روی قسمت مو های عروسک می کشیم. و روزی سه مرتبه آب اسپری می کنیم.
◀️در روز7-8 گندم ها از داخل جوراب بیرون می زنند. در این زمان از قسمت هایی که سبزه ها جوانه زده اند جوراب را قیچی می کنیم. تا سبزه ها راحت تر رشد کنند.
◀️دیگر نیازی به پارچه هم نیست. سبزه ها را روزانه یکی دو بار به مقدار کم آب اسپری می کنیم.
◀️و زمانی که سبزه ها به خوبی رشد کردند.
چشم ها و دماغ و دهن عروسک را با چسب حرارتی می چسبانیم.
◀️به همین راحتی سبزه ی عروسکی آماده میشه.
🌟نکات مهم برای درست کردن سبزه
🌱نور کافی به سبزه ها برسانید. اگر پنجره ندارید از نور مصنوعی استفاده کنید.(البته بهتر است از نور طبیعی استفاده شود.)
🌱 روزی 2 بار سبزه را آبدهی نمایید
🌱 آب اضافه سبزه را تخلیه کنید.
🌱 سبزه را در محیط گرم قرار ندهید.
🌱 سبزه را در هوای آزاد بگذارید. روزی 3 ساعت. البته اگر شهر شما سرد و خیلی خشک نیست.
🌱 سبزه گندم را هرس کنید . به این معنی که اضافات آن را صاف کنید تا زیباتر شود.
🌱 دقت کنید نور به تمام سبزه یکنواخت بتابد، در غیر این صورت سبزه شما کج خواهد شد.
🌱 اگر از بذرهای ریز و لعابدار استفاده می کنید باید روی سطح مسطح نباشد.
🌱 بذر های درشت دیرتر سبز می شود و ماندگاری بالاتری دارد.
🌱 چنانچه بذر گندم زیاد در آب بماند خیلی زودتر از بذرهای دیگر می گندد.
🌱 سبزه را بیش از روزی 2 بار آبدهی نکنید . آبدهی زیاد باعث گندیدن سبزه می شود.
🌱 اگر سبزه شما رشد کافی نداشته است ،شبها آن را زیر نور لامپ بگذارید.
🌱 در بین دانه های درشت گندم از همه زودتر می رسد.
🌱 تخم شاهی بسیار ماندگار است.
🌱 برای بذرهای لعابدار حتما از پارچه تنظیف استفاده نمایید.
🌱 اگر سبزه را در محیط بیرون قرار داده اید حتما روی آن توری بکشید. پرنده ها بسیار علاقه به خوردن سبزه دارند و به آن آسیب می زنند.
امیدواریم اطلاعات مفیدی رو خدمتتون اراءه کرده باشیم.
شما هم اگر سبزه ی عیدتون رو با روش های ذکر شده در زرین بانو درست کردید.حتما عکس سبزتون رو برای ما ارسال کنید.تا با اسم قشنگ خودتون در سایت قرار بدیم.
شاد و پیروز باشید.
#مجله ی خانوادگی زرین بانو
#بخش نکات خانه داری
#سایتی -برای-خانواده-ایرانی
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹
