خواص شاهدانه | مصارف و مضرات شاهدانه
به نام خدا، دوستان و همراهان همیشگی مجله ی خانوادگی زرین بانو سلام، در بخش سلامت زرین بانو با معرفی گیاه “شاهدانه ” ،خواص دارویی و مضرات احتمالی آن در خدمتتونیم.
اگر شما هم علاقمندید این گیاه ارزشمند رو بیشتر بشناسید ؛دعوت نمی کنم در ادامه با ما همراه باشید.
◾️شاه دانه چگونه گیاهی است؟
شاه دانه گیاهی یک ساله با برگ های قطره ای است که در دنیا با نام Cannabis sativa var indica شناخته می شود. این گیاه شبیه به گزنه بوده و بلندیش گاهی تا دو متر هم میرسد. دارای غنچههای متعدد، برگهای کشیده و دانههای ریز است.
دانه های ریز و روغنی آن خاصیت آرام بخش و خوشی موقت دارد که از آن برای درمان بعضی بیماری ها مانند کم کردن درد قاعدگی خانم ها، درمان افسردگی و … استفاده میشود.
قسمت های مختلف گیاه شاه دانه شامل :
◀️ تخم شاهدانه
دانه های سیاه تخم شاهدانه در داخل گل های گیاه شاهدانه ی مونث قرار دارند. که به صورت خام و بو داده به عنوان آجیل مصرف میشود و طعم مطبوعی دارد؛ حتی برای خوراک بعضی از پرندگان زینتی مانند طوطی و مرغ عشق نیز از این دانه استفاده می شود.
◀️روغن شاهدانه
روغن شاهدانه گرم و خشک از درجه سوم است و خاصیت دارویی دارد و برای درمان درد گوش و اعصاب و تحلیل ورمهای صلب استفاده میشود.
◀️ الیاف
از ساقههای گیاه نر شاهدانه الیافی تهیه میشود که برای بافت طناب، گونی و پارچههای ضخیم و تولید مواد کامپوزیت به کار میرود.
◀️ مواد روانگردان (ماریجونا و حشیش)
مواد روانگردان به موادی گفته میشود که باعث تغییر در افکار، خلق و خو، درک و حواس افراد می شود. مواد اصلی روانگردان موجود در شاهدانه و فراوردههای آن مثل ماریجوانا و حشیش را کانابینوئید مینامند که اصلیترین آن تی.اچ. سی (تتراهیدروکانابینول) است.
✔️ماریجوانا
این ماده از سر گل و برگهای جوان گیاهِ مؤنث شاهدانه بدست میآید.
این ماده در کنار سرخوشی موقتی که می دهد ؛عوارضی چون توهم ذهنی، تغییر در درک رنگ و صدا، افزایش اشتها ، سرخی چشمها ، گیجی و بیتوجهی به اطراف ، تند شدن ضربان قلب و افزایش اضطراب ، احساس تشنگی، خشک شدن و کف کردن بزاق دهان، آسیب به حافظهٔ کوتاه مدت ، حرف زدن زیاد ، اختلالات رفتاری و ناباروری را ایجاد می کند.
✔️ حشیش
مادهای جامد اما بسیار نرم است که از صمغِ گیاهِ مؤنث شاهدانه بدست میآید. حشیش اثراتی مشابه ماری جوانا (علف، کانابیس، شاهدانه، گل) دارد.
◾️عنصر اصلی شاهدانه :
عنصرِ سایکواکتیو اصلی و فعالِ گیاهِ شاهدانه (تیاچسی) است. حشیش و ماریجوانا هر دو حاوی تیاچسی هستند.بر اساس بخش مواد و جرایم سازمان ملل متحد ماریجوانا غالباً دارای حدود %۵ تیاچسی است. صمغ حاوی حدود ۲۰٪ تیاچسی است و روغن حشیش میتواند تا بیش از ۶۰٪ حاوی تیاچسی باشد.
مرکز ملی پیشگیری و اطلاعات مرتبط با شاهدانه در استرالیا عنوان میکند که گلهای گیاه مادهٔ شاهدانه دارای بالاترین میزان تجمع تیاچسی است، بعد از آن برگها بیشترین میزان تیاچسی را دارند و بعد از آن دانهها و ساقه میزان بسیار کمتری تیاچسی دارند
بر اساس گزارش بخش مواد و جرایم سازمان ملل متحد برگها میتوانند تا ۱۰ برابر کمتر از گلها حاوی تیاچسی باشند و ساقه و بذرها تا ۱۰۰ برابر کمتر. به همین دلیل است که دانه ی شاه دانه روانگردان محسوب نمی شود. ولی فواید زیادی برای سلامتی دارد.
✔️جدول ارزش غذایی شاه دانه در هر (28 گرم )
کالری | 161 |
چربی | 12.3 گرم |
کربوهیدرات | 3.3 گرم |
پروتئین | 9.2 گرم |
فیبر | 2 گرم |
بیش از ۲۵ درصد کالری شاهدانه از پروتئینهای باکیفیت تأمین میشود. این مقدار بسیار بیشتر از غذاهای مشابه مانند دانه چیا و تخم کتان است که بهترتیب ۱۶ و ۱۸ درصد کالریشان بهخاطر وجود پروتئینهاست.
شاهدانه را معمولا روی سالاد می پاشند و از حالت خام آن در شکلات و به جای تخم آفتابگردان استفاده می کنند.
شاه دانه یک منبع پروتئینی کامل بوده و همه اسید های آمینه ضروری برای بدن را فراهم می کند. شاه دانه مقادیر بالای اسید های آمینه لیزین، متیونین، سیستئین، آرژنین و اسید گلوتامیک دارد و به عنوان یکی از بهترین منابع طبیعی و گیاهی پروتئین در گیاهخواران محسوب می شود.
خواص شاهدانه
در اینجا تعدادی از مهم ترین خواص شاهدانه شرح داده می شود.
1-شاهدانه و سلامت دستگاه گوارشی
فیبر بالای موجود در شاهدانه باعث هضم راحت غذا و بهبود سلامت دستگاه گوارشی می شود. همچنین شاهدانه با تنظیم حرکات روده از یبوست جلوگیری می کند.
2-شاهدانه و لاغری
شاهدانه یکی از مغذی ترین دانه های گیاهی است. و سرشار از پروتءین است. مصرف این دانه ی گیاهی با پر کردن معده باعث کاهش اشتها و پرخوری می شود.
از این رو می تواند در کاهش وزن موثر باشد.
کارشناسان طب سنتی توصیه می کنند اگر شاهدانه را برای کاهش وزن مصرف می کنید ،آن را در وعده ی صبحانه میل کنید.
3-شاهدانه و سلامت قلب
شاهدانه دارای ماده ای به نام آرژنین است که با افزایش تولید اکسید نیتریک در بدن به کاهش فشار خون بالا کمک می کند. پتاسیم موجود در شاه دانه نیز در کاهش فشار خون موثر است.
کاهش فشار خون بالا و خواص ضد التهابی شاهدانه در کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی موثر است.
4-شاهدانه و سلامت اعصاب و روان
گیاه شاهدانه سرشار از منیزیم است. منیزیم بالا موجب افزایش هورمون سروتونین شده و به کاهش استرس و افسردگی و افزایش شادی کمک می کند.
همچنین منیزیم با بالا بردن ملاتونین به درمان بی خوابی کمک می کند.
گفتنی است ویتامین B۱۲ موجود در شاهدانه نیز در بهبود خلق و خو، افزایش انرژی و افزایش تمرکز موثر است.
مصرف شاهدانه می تواند در بلند مدت از آلزایمر و پارکینسون در دوران کهنسالی نیز بکاهد.
5-شاهدانه و بدنسازی
شاهدانه یک منبع پروتءینی کامل است و 8 اسید آمینه ضروری برای بدن را تامین می کند. مصرف شاهدانه می تواند با تقویت توده های عضلانی و ایجاد بافت های جدید به بدنسازان و ورزشکاران کمک کند.
6-شاهدانه و زنان باردار
مصرف شاهدانه برای زنان باردار بسیار مفید است.
◀️مقادیر بالای پروتئین موجود در شاه دانه برای تقویت و بهبود رشد جنین ضروری است.
◀️فیبر موجود در شاه دانه با بهبود حرکات روده به پیشگیری و درمان یبوست در زنان باردار کمک می کند.
◀️اسید های چرب امگا 3 و اسید گاما لینولنیک موجود در شاه دانه خام باعث تقویت سیستم ایمنی بدن زنان باردار و زنان شیرده می شود.
گفتنی است شاه دانه در زنان می تواند با تنظیم هورمون های بدن به کاهش علائم یاءسگی و سندرم پیش قاعدگی و کاهش درد قاعدگی کمک کند.
7-شاه دانه ونوزادان و کودکان
شاهدانه سرشار از پروتئین ،امگا 3 و زینک بوده که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب در بدن نوزادان و کودکان می شود.
شاه دانه خام از سن 8 ماهگی به بعد وارد رژیم غذایی نوزاد می شود.
8-شاه دانه ضد سرطان است.
آنتی اکسیدان های موجود در شاهدانه مانند ویتامین E از بدن در مقابل رادیکال های آزاد محافظت کرده و به پیشگیری از انواع سرطان ها مانند سرطان ریه، روده بزرگ، سرطان پروستات و سرطان لوزالمعده کمک می کند.
9-شاه دانه و پوکی استخوان
کلسیم و اسیدهای چرب امگا-۶ موجود در شاهدانه از پوکی استخوان در سنین بالا پیشگیری کرده و سلامت استخوان های شما را تضمین می کند.
10-شاه دانه و سلامت پوست و مو
روغن شاهدانه برای درمان مشکلات پوستی از قبیل اگزما ، پسوریازیس ،خشکی پوست ، خارش و التهاب پوست بسیار موثر است.
همچنین روغن شاه دانه یک نرم کننده طبیعی موی سر است. به همین دلیل است که از آن در تولید محصولات مراقبت از پوست و مو مانند انواع شامپو ها و کرم ها استفاده می شود.
◾️شرایط نگهداری شاهدانه
شاهدانه را در محیطی خشک و خنک و به دور از رطوبت و نور مستقیم خورشید نگهداری کنید.
◾️طریقه ی استفاده از شاهدانه
◀️تخم شاه دانه را می توانید بر روی انواع اسموتی ها بریزید و نوش جان کنید.
◀️پودر تخم شاهدانه را با شیر ترکیب کنید و میل کنید.
◀️تخم شاه دانه را به صورت خام یا بوداده روی سالاد بریزید.
◀️با ترکیبکردن روغن شاهدانه با لیمو ترش، پوست رندهشدهٔ لیمو، نمک، فلفل سیاه و مقداری سیر رندهشده، سس سالاد درست کنید
🚫هشدارهایی در مصرف شاهدانه (مضرات شاهدانه)
⬅️زیاده روی در مصرف شاهدانه مانند تمام گیاهان دارویی دیگر برای سلامتی مضر و خطرناک است. لذا شاهدانه را با تجویز کارشناس گیاهان دارویی و در مقدار مناسب استفاده کنید.
⬅️زیاده روی در مصرف شاهدانه می تواند موجب سردرد، تاری دید و معده درد و در مواردی استفراغ شود.
⬅️در صورت اینکه بیماری خاصی دارید و دارو مصرف می کنید؛قبل از استفاده ی شاهدانه با پزشک مربوطه مشورت کنید.
⬅️ زیاده روی در مصرف شاهدانه در ورزشکاران می تواند موجب مثبتشدن تست دوپینگ آنها شود. میزان تتراهیدروکانابینول در هر محصولِ بر پایه شاهدانه، به نوع فرآوری و تولیدکننده محصول بستگی دارد. بنابراین به غلظت شاهدانه ای که مصرف می کنید توجه کنید.
⬅️شاهدانه ممکن است با داروهای ضد انعقاد خون تداخل دارویی ایجاد کند.
امیدواریم اطلاعات مفیدی را در مورد این گیاه دارویی پر خاصیت کسب کرده باشید و با استفاده ی درست و اصولی از آن ،از خواص بی نظیرش بهره مند شوید.
سلامت و تندرست باشید.
#مجله ی خانوادگی زرین بانو
#بخش سلامت
#سایتی-برای-خانواده -ایرانی
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹