به نام خدا، دوستان و همراهان همیشگی مجله ی خانوادگی زرین بانو سلام، در بخش سلامت و بررسی خواص گیاهان دارویی زرین بانو ، با معرفی خواص اسپند این معجزه ی طبیعت و هشدارهای لازم در مورد استفاده از آن در خدمتتونیم.
اگر شما هم علاقمندید اطلاعات بیشتری در مورد این گیاه دارویی پر خاصیت کسب کنید، دعوت می کنم در ادامه با ما همراه باشید.
◾️اسپند چیست؟
اِسپَند با نام علمی: Peganum harmala گیاهی است چندساله یا پایا از تیره قرهداغیان . به آن سپند، اسفند، سدابِ سوری، سِداب آفریقایی یا هارمِل هم گفته می شود.
اسپند گیاه بومیِ آسیا است و در خاورمیانه و قسمتهایی از آسیای جنوبی، بخصوص هند و پاکستان رشد میکند. این گیاه از اوایل خرداد تا اوایل شهریور گل میدهد و گلهای آن سفید رنگ هستند.
کپسولهای مدوّرِ حاوی دانه، سه حفرهای بوده و حدود پنجاه دانه را در خود نگهداری میکنند.
از قدیم الایام اسپند را برای چشم زخم (چشم بد)دود می کنند. و به همراه آن دعا و صلوات می فرستند و یا گاها در خانه ها و باغ ها آویزان می کنند. و این دیدگاه نه فقط در ایران و در دین اسلام بلکه در کشورهای مختلف مثل ترکیه،عراق ،سوریه،لبنان و حتی هند و ادیان مختلف رواج دارد.
بسیاری از افراد به این آداب و رسوم قدیمی اعتقاد و بعضی دیگر آن را خرافه می دانند. با این حال امروزه از نظر علمی و طب سنتی خواص اسپند به عنوان یک داروی گیاهی بسیار پرخاصیت به اثبات رسیده است.
◾️ترکیبات شیمیایی اسپند :
گیاه اسپند دربردارنده مواد ضد میکروبی از نوع فلاونوئیدها و آلکالوئیدها میباشد، که این مواد در بخشهای مختلف آن (دانه، کالوس و نهال) زیاد یافت میشود.
از جمله آلکالوئیدهای مهم آن میتوان به هارمین:%۰٫۴۴ هارمالین: %۰٫۲۵ هارمالول و پگانین و آلکالوئیدهای کینازولین اشاره کرد.
◾️ اسپند طبیعتی گرم و خشک دارد.
اسپند به سه صورت : جوشانده ، تنتور، دود کردن دانه مورد استفاده قرار می گیرد.
خواص درمانی اسپند :
اسپندخواص درمانی زیادی از جمله:
ضدعفونی کننده ، ضدمیکروب و ضدانگل،
درمان بیماریهای ریه و کبد
درمان اگزما، حساسیت و خارش
درمان صرع، فلج، جنون، بیماریهای سرد دماغی و عصبی ، درمان روماتیسم و سیاتیک و تقویت نیروی جنسی می باشد.
◾️دود اسپند و ضد عفونی کنندگی هوا
دود اسپند خواص میکروبکشی و ضد عفونی کنندگی بسیار قوی دارد. لذا توصیه میشود در مکانهایی که جمعیت زیادی دارد و در هوا احتمال وجود عفونت مسری است، مانند مهد کودکها، مدارس و پادگانها ،بازار ها و حتی در خانه ها اسپند دود شود.
اسپند علاوه بر اینکه ضدمیکروبی است خوشبو کننده هوا نیز محسوب می شود.
به اعتقاد پژوهشگران طب گیاهان دارویی اسپند از مهم ترین گیاهان آنتی باکتریال و تصفیه کننده هوای محیط در طب سنتی است ، همچنین دود کردن آن ،تسکین دهنده اعصاب و آرامبخش، مانع شیوع آلودگی های ویروسی نظیر سرماخوردگی است، سوزاندن کندر در کنار اسپند خاصیت ضد عفونی کنندگی آن را افزایش می دهد.
هر چند دود اسپند برای میکروب زدایی محیط مفید است، اما زیاده روی در این کار و همچنین دود غلیظ اسپند مضر است.
دود غلیظ اسپند باعث میشود که نایژههای فرد مستعد آلرژی و آسم، بهسرعت واکنش نشان دهند و با ایجاد اسپاسم و انقباض، موجب تشدید علایم آسم شوند. دود اسپند در صورت استفاده مکرر، حتی در افرادی که آسم ندارند نیز میتواند موجب حساس شدن ریهها و بروز علایم آسم شود.
لذا در زمستان و مخصوصا زمانی که فرد سرماخورده یا آنفولانزایی در منزل دارید اسپند، به همراه گلپر، زاج و کندر دود کنید. تا هوای محیط ضدعفونی و خوشبو شود. ولی هیچ گاه زیاده روی نکنید.
همچنین اسپند برای درمان زکام و آبریزش بینی نیز مفید است. برای این منظور مقداری اسپند را به تنهایی یا همراه با حبه ای قند دود داده و سرتان را روی دود ناشی از آن قرار دهید و نفس عمیق بکشید. با این روش آبریزش بینی قطع، و زکام شما بهبود می یابد.
ولی خواص اسپند فقط به دود کردن آن و ضدعفونی کردن محیط ختم نمی شود. اسپند دارویی گیاهی است که می توان به شکل خوراکی هم مورد استفاده قرار گیرید.البته زیر نظر کارشناسان طب سنتی
✔️ پيامبر اکرم (ص) در مورد مصرف اسپند فرموده اند : هر كس به مدّت چهل روز ، هر صبح ، يك مثقال هزارْ اسپند حل كرده در آب بخورد ، نور حكمت در دلش روشن میشود و از 72 بيمارى كه كمترين آنها جذام است ، ايمنى میيابد .
خواص اسپند :
در اینجا تعدادی از این خواص را برای آشنایی بیشتر شما عزیزان شرح می دهیم.
1-اسپند و لاغری
اسپند می تواند چربی های شکمی را از بین برده و شما را به اندام دلخواهتان نزدیک کند. برای این منظور به مدت 40 شب ، هر شب یک قاشق مرباخوری پودر اسپند را با یک لیوان آب بخورید . بعد از 40 روز شاهد کاهش اندازه ی دور کمرتان خواهید بود.
🚫هشدار مهم : از آنجایی که اسپند سمی است و می تواند در عین مفید بودن، مضر باشد .لذا حتما باید زیر نظر کارشناس طب سنتی مصرف شود.
2-اسپند و زنان
دانه های اسپند و گل آن آلکالوئید های گروه بتا کربولین و تانن دارند .به همین دلیل برای قاعدگی های نامنظم مفید هستند. عصاره دانه ها از 15 تا 50 میلی لیتر داده می شود.
همچنین اسپند باعث افزایش شیر مادران نیز می شود. دانه های این گیاه خواص گالاکتوگوگو دارند و به مادران شیرده داده می شود که ترشح شیر را افزایش می دهد.
گفتنی است طبیعت گرم اسپند برای رفع سردی رحم بسیار مفید است.
🚫بدون نسخه ی کارشناس طب سنتی مصرف نشود.
3-اسپند و رفع شپش سر
برای این منظور یک قاشق اسپند خشک را آسیاب کرده و با یک لیوان آب جوش مخلوط کنید و اجازه دهید به مدت 15 دقیقه دم بکشد. اگر موهایتان بلند است مقدار آن را تا 2 یا 3 برابر افزایش دهید.
کل موها را به این ترکیب آغشته کرده و موها را با یک کیسه پلاستیکی بپوشانید. و اجازه دهید تا 45 دقیقه روی موها باقی بماند سپس موها را با آب گرم آبکشی نمایید.
این عمل را به مدت یک هفته تکرار نمایید.
البته اگر شپش سر لابه لای موها تخم گذاشته باشد، اسپند نمیتواند تخمها را از بین ببرد و صرفا حشره شپش از بین میرود. برای از بین بردن تخمها باید موها را خیس کرده و با شانه دندانه ریز شانه کنید تا تخم شپش از مو جدا شود.
4-اسپند رفع کننده ی سنگینی گوش
برای رفع سنگینی گوش ، کری گوش و صدای گوش می توانید اسفند را در آب ترب و روغن زیتون بجوشانید و 3قطره در گوش بریزید. این عمل را چندین بار تکرار کنید تا بهبودی حاصل شود.
5-اسپند و درمان شب اداری
برای این منظور یک قاشق چایخوری اسپند را با یک قاشق چای خوری تخم رازیانه مخلوط کنید و هرشب به فرزند خود که دچار شب ادراری است ، بدهید .
شب ادراری کودکانی که به علت سستی کمر و ضعف مثانه شبها رختخواب خود را خیس می کنند ، درمان می شود.همچنین خوردن یک یا دو عدد زرده تخم مرغ به همراه کمی عسل بسیار کمک کننده است.
🚫حتما با مشورت کارشناس طب سنتی مصرف شود.
6-اسپند دفع کننده ی آفت های گیاهان
اسپند به دلیل داشتن آلکالوءید دور کننده ی حشرات است. بنابراین از آن می توان برای رهایی از شر آفات مضر استفاده کرد.
7-اسپند و درمان دندان درد
بنابر گفته ی کارشناسان طب سنتی اسپند می تواند دندان درد را تسکین دهد. برای این منظور دانه های اسپند را بخور دهید.دندان دردتان کاهش می یابد.
8- اسپند تقویت کننده ی قوای جنسی
اسپند در تقویت نیروی جنسی و افزایش میل و کیفیت آن بسیار مؤثر است. به این منظور دم کرده اسپند را صبح و شب قبل از خواب تا یک ماه مصرف کنید. فقط دقت داشته باشید روزانه بیشتر از یک قاشق مربا خوری نباشد.
9-اسپند و درمان اسهال
اسپند برای درمان اسهال نیز مفید است .
برای این منظور یک قاشق چایخوری اسپند را کف دست ریخته و مانند قرص داخل دهان بریزید و با کمی آب بخورید.
از یک قاشق چای خوری اسپند در هر ساعت حدود 12 عدد بردارید و مانند قرص بخورید تا اسهال قطع شود. فقط در یک روز بیش تر از یک قاشق چای خوری نشود.
10-اسپند و درمان درد مفاصل
روغن دانه های اسپند خواص ضد التهابی بالایی دارد که برای کاهش درد مفاصل و درمان سیاتیک مصرف میگردد . برای این منظور شب ها بر روی محل درد روغن اسپند بمالید و با پارچه ای آن را محکم ببندید.
◾️مقدار و طریقه مصرف اسپند
حداکثر میزان دارویی قابل استفاده از اسپند به عنوان ضد درد، ۱۵ تا ۳۰ میلی لیتر از جوشانده این گیاه با نسبت ۱ بر ۲۰ گیاه در آب است.
میزان مناسب استفاده از گیاه به صورت تنتور، ۲ تا ۴ میلی لیتر به نسبت ۱ بر ۱۰ گیاه در محلول هیدروالکلی است.
❌هشدارهایی در مصرف اسپند(مضرات اسپند)
1-اسپند دارای ماده ای سمی است. لذا اگر بیشتر از 5-10 گرم (یک قاشق مرباخوری )در روز مصرف شود.موجب مسمومیت می شود.
بنابراین هیچ گاه بیش از مقدار توصیه و بدون نسخه کارشناس طب سنتی و خودسرانه مصرف نشود. ( برای کم کردن میزان سمی بودن می توانید این گیاه را در آب چند بار خیس کنید.)
2-زیادهروی در مصرف اسپند، باعث سکسکه، ترشح بیش از حد بزاق و تضعیف سیستم اعصاب مرکزی می شود.
3- در هنگام مصرف دانه های اسپند را به دلیل سمی بودن نجویید. و با مقدار آب فراوان قورت دهید. منظور از دانه ی اسپند ،دانه های سیاه رنگی است که دود می کنیم.
4- مصرف اسپند برای افراد گرم مزاج مضر است .و باعث تهوع و استفراغ می شود.لذا برای رفع آن از میوه های ترش استفاده کنید.
5-مصرف اسپند موجب سقط جنین می شود.لذا زنان باردار به هیچ وجه استفاده نکنند.
6-اسپند با داروهای ضد افسردگی تداخل دارویی ایجاد می کند.
7- دود کردن زیاد اسپند برای افراد دچار آلرژی و بیماران مبتلابه آسم مضر است و باعث سردرد، تهوع و تشدید علائم بیماری میشود، همچنین دود اسپند در صورت استفاده مکرر حتی در افرادی که آسم ندارند نیز میتواند موجب حساس شدن ریهها و بروز علائم آسم شود.
امیدواریم اطلاعات مفیدی رو خدمتتون اراءه کرده باشیم.
سلامت و تندرست باشید.
🌟توجه : مطالب ارائه شده برگرفته از مقالات علمی است. لذا توصیه پزشکی محسوب نمی شود.
#مجله ی خانوادگی زرین بانو
#بخش سلامت
#سایتی -برای-خانواده-ایرانی
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹