آموزش نگهدای از زاموفیلیا | تکثیر ، تغذیه ، آبیاری و …

سلاممم خدمت تمامی همراهان همیشگی زرین بانو ، در این پست از بخش نگهداری از گیاهان زرین بانو میخوام در مورد یک گیاه شیک و مجلسی که طرفدار زیادی هم داره براتون بنویسم . گیاه بسیار زیبای زاموفیلیا .

زاموفیلیا با نام کامل Zamioculcas zamiifolia که به صورت عمومی به نام ZZ Plant هم شناخته میشود ، گیاهی بسیار مقاوم می باشد که محل اصلی رشد آن جنوب شرقی آفریقا می باشد. این گیاه دارای ریشه های غده ای شکل هست و به همین دلیل آبیاری در اون از اهمیت بسیار بالایی برخورداره .

انواع زاموفیلیا :

زاموفیلیا در بازار داخلی کشور به دو نوع معمول پیدا میشه که اصطلاحا بهش میگم زامی سبز و زامی سیاه ! زاموفیلیا سیاه برگ ها و ساقه ی تیره رنگی داره و قیمت اون بالاتر از نمونه ی سبز رنگ هست .

یکی دیگه از نمونه هایی که کمیاب هست و بالطبع قیمت بالایی داره ، زاموفیلیا ابلغ هست که برگ های اون به رنگ سبز هست که رگه هایی هم از رنگ سفید داخلش دیده میشه .

سمی بودن زاموفیلیا :

زاموفیلیا از خانواده ی گیاهان گل شیپوری یا Araceae محسوب میشه که بیشترشون جزو گیاهان سمی محصوب میشن مثل دیفن باخیا که بسیار سمی هست ! زاموفیلیا هم تمامی قسمت هاش شامل برگ ، ساقه ، غده ریشه ، شیره تمامی قسمت ها و همینطور گلهاش برای انسان و حیوان سمی محصوب میشه.

شرایط نگهداری زاموفیلیا :

یکی از خصوصیت هایی که باعث شده این گیاه خیلی معروف بشه و تو همه ی خونه ها هم به وفور پیدا بشه، نگهداری بسیار آسان اون هست . گیاه شرایط نگهداری آسانی داره و اگر اون شرایط رو به خوبی رعایت کنید میتونه تا سالها همراه شما بمونه و کلی هم ازش بچه بگیرید .

رفتار کلی گیاه شبیه رفتار ساکیولنت ها و کاکتوس ها هست. آبیاری کمی نیاز داره و کمتر با بیماری ها مواجه میشه . در ادامه شرایط کلی نگهداری رو اشاره میکنم و از اون مهمتر نکاتی رو برای نگهداری مناسب گیاه خواهم گفت.

نور مناسب :

گیاه امکان رشد در نور کم رو هم داره . ولی مکانی روشن بخصوص در نزدیکی های پنجره که نور مستقیم بهش نخوره و نوری که فیلتر شده هست دریافت کنه، سبب بهبود شرایط گیاه و سرزندگی اون خواهد شد. در این صورت قطر ساقه های گیاه افزایش پیدا کرده و برگ ها به شکل درخشان تری رشد میکنند.

اما اگر نور کم باشه هم گیاه قادر به رشد خواهد بود ولی برگ ها نازکتر میشن و قطر ساقه نیز کاهش پیدا میکنه.

بهترین نور برای راموفیلیا ، قرار داشتن در کنار پنجره هست به صورتی که افتاب ابتدای روز یا انتهای روز رو به مدت 3 4 ساعت دریافت کنه .

آبیاری راموفیلیا :

آبیاری در این گیاه اهمیت بسیار بالایی داره و عدم توجه به اون سبب از بین رفتن حتمی گیاه خواهد شد. همینجوری نمیشه گفت که مثلا به گیاه هفته ای یکبار آب بدید . میزان آبی که باید به گیاه بدید بستگی به شرایط محیطی و جنس خاکی داره که استفاده میکنید .

مهم این هست که 70 درصد خاک گیاه باید در زمان آبیاری خشک بشه . برای همین در تابستان با درنظر گرفتن اینکه محیط نگهداری گرم هست و گیاه نور خورشید رو دریافت میکنه ، پیشنهاد میشه که هفته ای یکبار آبیاری کنید.

قبل از آبیاری قشنگ انگشت خودتون رو بکنید تو خاک و ببینید که خاک خشک هست یا خیر ، اگه خاکش خشک نبود اصلا بهش آب ندید 2 بند انگشت بسته به اندازه گلدان باید خشک بشه حداقل .

برای آبیاری زاموفیلیا در زمستان ، دقت کنید که خاک در اون تایم هم باید کامل خشک بشه و

رطوبت مورد نیاز زوموفیلیا :

گیاه علاقه ی زیادی به رطوبت نداره ولی داشتن یک محیط با رطوبت 50 درجه ای میتونه در رشد مناسبتر و سرزنده تر گیاه تاثیر خوبی بزاره . بهتره برای اینکار یک ظرف آب پر کنید و کنار گیاه بزارید ، یا گیاه رو در کنار گلهای اپارتمانی دیگه نگهداری کنید .

میتونید هفته ای یک بار بعد از ظهر ها که افتاب رفت ، با ابی که یکی دو روز نگهداشتید ، گیاه رو آبپاشی کنید .

دمای مناسب برای زاموفیلیا :

گیاه به دمایی در محدوده ی 15 تا 30 درجه علاقه داره . در این محدوده گیاه رشد مناسبتری خواهد داشت. سعی کنید در فصل زمستان دما پایینتر از 15 درجه نباشه و در فصل تابستان هم بخصوص در ظهر ، گیاه در معرف نور آفتاب قرار نگیره .

خاک مناسب :

خاک مناسب در رشد این گیاه خیلی تاثیر گذاره . گاها دیده شده که کاربر از خاک باغچه و خاک برگ به میزان زیاد برای این گیاه استفاده کرده و در مدت کوتاهی شاهد اسیب به ریشه و از بین رفتن گیاه شده ! پس توجه ویژه ای به خاک این گیاه داشته باشید .

بهترین خاک برای این گیاه، یک خاک سبک هست که آب رو خیلی زود از خودش رد نکنه و برای مدت زیادی آب رو نگه نداره .

خاک مناسب برای زاموفیلیا تقریبا همون خاک کاکتوس هست .

این خاک مخلوطی از ماسه شسته شده (50 درصد) + سنگ ریزه (20درصد ) + پیتماس (20درصد)+ورمی کومپوست (10 درصد) + و مقداری زغال .

این ترکیب تخلیه آب رو با سرعت خیلی بالایی انجام میده و مواد مغذی مناسبی رو هم در اختیار گیاه قرار خواهد گذاشت.

کود مناسب برای زاموفیلیا :

تغذیه برای هر گیاهی نیاز هست . برای این گیاه هم در فصل رشد ، یعنی بهار و تابستان از کود می تونید استفاده کنید . بهتره کود دهی به صورت منظمی انجام بگیره . بدین ترتیب که ابتدای ماه کود پتاس بالا مثل 3 11 38 بدید بهش . در میانه ی ماه کود 20 20 20 بدید بهش . اینجوری هم شرایط رشد برگ مهیا شده و هم شرایط تقویت گیاه .

اگه 3 11 38 پیدا نکردید از کود گلدهی 12 12 36 هم میشه استفاده کرد .

تعویض گلدان :

تعویض گلدان بهتره در ابتدای فصل بهار به صورت سالانه و یا دو سال یکبار اتفاق بیفته . مهم اینه که اگه دیدید که ریشه از زیر گلدون زده بیرون گلدون رو عوض کنید .

در تعویض گلدون چند نکته ی مهم وجود داره :

• گلدون جدید خیلی از گلدون قدیمی بزرگتر نباشه . حداکثر 2 سایز بزرگ باشه . یعنی اگه گلدون کنونیش ، قطر دهانش 10 سانتیمتر هست ، گلدون جدید 14 باشه (12 سانت هم داریم) . برندارید برای زیبایی گیاه رو بکنید تو یه گلدون استوانه ای بزرگ 20 سانتی ! این گیاه خیلی زود خراب میشه چون رطوبت خاکی که باید ریشه جذب کنه بیش از حد خواهد بود و خاک همیشه خیسه !
• کف گلدون از لیکای درشت یا سنگ ریزه ی درشت استفاده کنید . مقداری بریزید تا وقتی اب دادید حالت باتلاقی ایجاد نشه و زهکشی مناسب باشه .
• وقتی گیاه رو از گلدون قدیمی خارج کردید ، پس از ریختن لیکا یا سنگریزه به کف گلدان ، مقداری خاک که اماده کردید بریزید، بعد گل رو بزارید و دورو برش رو خاک پر کنید .
• پس از تعویض گلدان بلافاصله ابیاری نکنید . ممکنه ریشه ها اسیب دیده باشن ، صبر کنید تا ریشه ها خودشون رو پیدا کنن. یه روز صبر کنید و فرداش گیاه رو ابیاری کنید .

تکثیر زاموفیلیا :

دو روش برای تکثیر این گیاه وجود داره ، یکی جدا کردن غده ها از ریشه است و دیگری ریشه دار کردن برگ هست .

جدا کردن غده : اگه غده رو از ریشه جدا کنید ، حتما جایی که جدا کردید قارچ کش بزنید و به غذه ی جدا شده هم قارچ کش بزنید . بعد غده رو داخل خاک که همون خاک مخصوص کاکتوس هست بزارید و 1 روز اب ندید . روز بعد اب بدید بشه .

قطع ساقه ها : یکی دیگر از روش ها ، قطع و ریشه دار کردن ساقه هست . در این روش شما با یک تیر دو نشان میزنید ! اول اینکه با قطع ساقه ، گیاه سعی خواهد کرد ساقه ی جدیدی بزنه . دوم اینکه ساقه ی جدا شده رو میتونید داخل مخلوطی از پرلیت و کوکوپیت بزارید و منتظر بشید تا ریشه دار بشه . در این روش حتما یک نایلون روی گلدان بزنید . پیشنهاد میشه که ساقه های بزرگ رو یک جا داخل خاک نکنید و اونها رو تکه تکه کنید و بزارید داخل خاک . بهتره اندازه ی هر تکه حداقل 10 سانت باشه .

جدا کردن برگ ها و کاشت برگ زاموفیلیا : این روش ساده ترین و به نوعی مرسوم ترین روش هست . در این روش برگ ها را به آرومی و با استفاده از یک کارد یا هر وسیله ای که ضدعفونی کردید برش بدید .

نکته : برای ضدعفونیش ، الکل نزنید ها !! یا باید قارچ کش بزنید یا بگیرید روی آتیش که گرما بخوره .

پس از جدا کردن ، برگ ها رو تا نصفه بکنید تو مخلوط خاک پرلیت و کوکوپیت . همچنین برخی از تولید کنندگان کامل میکنن تو پرلیت . بعد از قرار دادن برگ داخل پرلیت ، روی گلدون رو با یک نایلون بگیرید ، تعدادی نقطه کوچیک روی نایلون ایجاد کنید و بزارید یه گوشه . هدف از این کار مهیا کردن رطوبت برای گیاه هست . هر از گاهی وقتی دیدید که خاک یا پرلیت خشک شده بهش آب هم بدید و مجددا سرش رو ببندید . (نمیشه گفت دقیقا چند روز یبار چون به شرایط محیط نگهداری بستگی داره)

فیلم آموزش تکثیر زاموفیلیا از طریق کاشت برگ :

در فیلم زیر به صورت کامل روش های تکثیر نمایش داده شده است . (فیلم از vanoshee_ )

جلوگیری از بیماری ها در زاموفیلیا :

به طور کلی اگر میخواید گیاهاتون سرحال باشن و کمتر به مشکل بخورن باید چند نکته رو بسیار توجه کنید :

• آبیاری نباید بیش از حد باشه
• آبیاری نباید کم باشه ، کم بودن باعث میشه گیاه از آب موجود در ساقه ها استفاده کنه و کم کم ضعیف میشه و از بین میره . ( آبیاری رو در بالا توضیح دادم ، عرض یک ماه دقیق میتونید پیدا کنید که گل شما کی آب میخواد. خاک که 70 درصد خشک شد آب بدید.)
• گیاه رو در ابتدای هر فصل با قارچ کش ، سمپاشی کنید .  ( از قارچ کش مانکوزب برای اسپری روی گیاه و کاربندازیوم برای یک بار ابیاری در ابتدای فصل استفاده کنید)
• گیاه ها ، همشون ، نیاز به تغذیه دارن ، شاید بشه گفت که فقط 20 درصد این تغذیه رو از خاک دریافت میکنن ، باقی رو باید بهشون کود بدید . ابدا به این فکر نکنید که بدون کود هم عالی رشد میکنه ، اون گیاهی که بدون کود عالی رشد کرده ، اگه الان کود بگیره ، شگفت زدتون میکنه !
• گیاه ها رو زیاد جابجا نکنید ! گیاه هر بار که جای عوض میشه وارد شک میشه و طول میکشه تا از اون شک در بیاد.
• از خاک های اماده استفاده نکنید ، چون مشخص نیست توش چی ریختن !

بیماری های زاموفیلیا :

زاموفیلیا به دلیل خاصیت سمی بودنش ، خیلی کم عافت و بیماری میگیره . ولی نگهداری نامناسب میتونه گیاه رو دچار مشکلاتی بکنه :

– برگ زرد میشه : آبیاری یا زیاد هست یا کم ! آبیاری رو تنظیم کنید .

– برگ های پایینی زرد میشوند : مشکلی نداره ، گیاه سنش داره میره بالا و برگ های پایینی میریزه

– برگ قهوه ای میشه : از آبیاری زیاد هست آبیاری رو کاهش بدید .

– برگ سیاه میشه : چک کنید که وقتی اب میدید به گیاه ، سریع آب از خاک رد میشه . زیر گلدان سوراخ به اندازه ی کافی وجود داشته باشه . در این موقعیت حتما گیاه رو با قارچ کش مانکوزب سمپاشی کنید .

– نوک برگ ها سوخته : دو حالت داره ، یا محیط بیش از حد خشکه ، یا گیاه در معرض نور مستقیم آفتاب قرار گرفته مخصوص سرظهری . اگه مورد دوم هست گیاه رو سرظهر در مجاورت افتاب قرار ندید ، اگه مورد اول است هفته ای یکبار آب پاشی کنید روی گیاه .

#مجله ی خانوادگی زرین بانو
#بخش سلامت
#سایتی_برای_خانواده_ایرانی