به نام خدا، دوستان و همراهان همیشگی مجله خانوادگی زرین بانو سلام ، امروز هم در بخش پزشکی زرین بانو مهمان نگاه مهربونتون هستیم.عزیزان یکی از مشکلاتی که گاها برای خانواده مخصوصا ،خانواده هایی که بچه مدرسه ای دارند در فصول سرد سال اتفاق میفته موضوع شپش سر هست.که بیشتر در بچه های دبستانی و مخصوصا دختر بچه دیده میشه.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اینکه , شپش چیست؟ چگونه ایجاد میشه؟ علایم و نشانه آن چیست؟ و اینکه راه درمان آن چیست؟ دعوت می کنم مقاله ی زیر رو با دقت مطالعه فرمایید.
شپش چیست؟
شپش حشره ای بسیار ریز ،بدون بال و پر و خون خار و به رنگ قهوه ای و کرمی و زرد است و پوست سر انسان را می گزد و از خون سر انسان تغذیه می کند.
شپش می تواند در هر سنی و در هر دو جنسیت فرد را درگیر کند اما بیشتر در سنین کودکی و در بین دختر بچه های دبستانی شیوع دارد. در بین پسر بچه های مدرسه ای هم به وفور دیده می شود.
شپش انسان در هر جای جهان که‌استاندارهای بهداشتی پایین باشدانسان را آلوده می‌کند، ولی در مناطق‌سردسیر بیشتر از مناطق دیگر است.
البته این به این معنا نیست که هر کسی که شپش سر دارد ،اصول بهداشتی را رعایت نکرده است؛بلکه این انگل اپیدمی و واگیر دار است و از فردی به فرد دیگر منتقل می شود.
◾️انواع شپش
شپش سه نوع است.
◀️شپش سر
◀️شپش بدن
◀️ شپش عانه
این نوع شپش مخصوص انسان است واز حیواناتی چون گربه ،سگ و …منتقل نمی شود.
◾️مراحل زندگی شپش شامل سه مرحله است:
1 – تخم : که به آن رشک می گویند،ممکن است متعدد و منفرد باشد وتوسط ماده چسبنده به موها و لباسهابچسبد. رشک کوچک، سفید،تخم‌مرغی شکل است.هر شپش ماده در مدت 4 تا 9 روزسیصد تخم می‌ریزد و تخمها در شرایط دمای مناسب 22 درجه سانتی‌گراد وبالاتر در مدت دو تا سه روز باز می‌شوند.
2 – لارو یا نمف : پس از بازشدن‌تخمها لاروها که شبیه شپش هستندآزاد می‌شوند و با سه بار پوست اندازی‌به شپش بالغ تبدیل می‌شوند. این مدت10 تا 15 روز طول می‌کشد.
3- شپش بالغ : پس از طی‌مراحل تخم، لارو به انگل بالغ تبدیل‌می‌شود. مدت زمان لازم برای تبدیل‌تخمها به شپش بالغ 2 تا 3 هفته‌می‌باشد. طول عمر شپش‌ها 30 تا 50روز می‌باشد.
شکل بالغ،لارو و تخم شپش میتواند عامل عفونی پدیکولوزیس باشد.
◾️علائم و نشانه های شپش سر
خارش شدید سر و در نتیجه خراشهای‌جلدی در محل خونریزی نهایتا منجربه عفونت‌های ثانویه نظیر زرد زخم،چرکی شدن غدد لنفاوی، نواحی گردن‌و پشت میشود. احساس بی قراری ناشی از حرکت مو ، برجستگی قرمز کوچک روی پوست سر، گردن و شانه.
دانش‌آموزان وکودکانی که دچار این نوع بیماری‌می‌شوند معمولا دچار بیقراری،بیخوابی، عدم علاقه به تحصیل،حواس پرتی،افسردگی بی‌اشتهایی، پرخاشگری و… می شوند.
◾️راه تشخیص شپش زدن :
در ابتدای روزهای درگیری ممکن است فرد هیچ خارشی نداشته باشد.
بنابراین مربیان مدرسه و مادران موظف اند موی سر فرزندان خود را به دقت بررسی کنند.و اگر شاهد شپش بودند سریعا اقدامات لازم را در جهت رفع این انگل انجام دهند.
شپش با شوره ی سر متفاوت است.شوره سر در هنگام شانه زدن به راحتی از سر می ریزد ولی خود شپش که بین موهای سر گم می شود و تخم های آن هم به موها می چسبند و جدا نمی شوند.
✔️بهتر است بدانید شپش ها تا 6 ساعت زیر آب دوام می آورند. و با شستشوی معمولی از بین نمی روند.
راه های انتقال شپش
شپش به صورت مستقیم و غیر مسقیم قابل انتقال است.
الف – از طریق مستقیم :
در این روش تماس فرد آلوده بافرد سالم باعث انتقال انگل میشود. درمکانهایی که افراد بطور گروهی بایکدیگر زندگی می‌کنند انتقال این‌انگل بسیار ساده می‌باشد. از جمله‌پادگانها – شبانه روزیها – مهد کودک‌هامدارس و خصوصا مدارس ابتدایی که‌کودکان در هنگام بازی یا کار سر خودرا به یکدیگر می‌چسبانند.
ب – از طریق غیرمستقیم :
این روش شامل استفاده از لوازم‌شخصی فرد آلوده از جمله استفاده ازپوشاک، رختخواب، شانه و برس‌امکانپذیر است. شپش‌ها هنگامی که‌دمای بدن میزبان پایین‌تر و بالاتر ازعادی باشد بدن میزبان را ترک‌می‌کنند. مناسب‌ترین دما برای تحمل‌شپش‌ها در بدن میزبان 35 تا 39 درجه‌سانتی‌گراد می‌باشد.
بنابراین فردی که دچار این مشکل میشود.باید فاصله خود را با بقیه حفظ کند و از وسایل شخصی آن استفاده نشود.
◾️راهای پیشگیری از شپش
⏪در وحله ی اول رعایت دقیق اصول بهداشت فردی ، حمام کردن و تعویض‌منظم و صحیح البسه ضروری است و مادران گرامی باید بیشتر بر نظافت فرزندانشون توجه داشته باشند.و با حمام و تعویض منظم لباسا و همچنین چک کردن موی بچه ها از سرایت این بیماری جلوگیری کنند.
مادران گرامی خودشان فرزندان رو حمام ببرند و از نظافت آنها اطمینان حاصل کنند.
⏪توصیه های لازم به بچه ها داده شود.که از وسایل شخصی دوستانشان مثل کلاه ،کاپشن استفاده نکنند.
⏪ مادران کیسه ای درون کیف بچه ها بگذارند که کاپشن ،شال و کلاه و وسایلشان را در مدرسه داخل آن بگذارند و هرگز از آویز مدرسه استفاده نکنند.
راه های درمان شپش
⏪در درمان شپش شانه،برس سر و سایر وسایل شخصی که درانتشار آلودگی مؤثر می‌باشند باید سریعا موردبررسی قرار گیرند. و در آب داغ و صابون شسته شوند.
⏪ همچنین ضروری‌است به بالش، ملحفه، کلاه و روسری‌جهت انهدام شپش و رشک توجه‌گردد. و در لباس شویی با آب داغ شسته شود. و در حرارت بالا خشک شوند. در کلیه موارد بایستی یک هفته‌بعد کلیه افراد درمان شده تحت درمان‌مجدد قرار گیرند.
زیرا شپش با تمیز شدن سر پایان نمی یابد و هر آن ممکن است از لباس های آلوده دوباره به سر و موها برگردد.
⏪از آنجایی که شپش بدون تغذیه و در محیط خارج از سر بیشتر از چند ساعت دوام نمی آورد
.بهتر است کلیه وسایل بعد از شستن در کیسه ای ریخته و درب آن بسته شود و چند ساعتی باز نشود.تا شپش هانابود شوند.
⏪بهتر است محیط خانه به طور کامل جارو کشیده شود.
✔️درمان دارویی شپش پرمترین 1./. است.
این دارو به عنوان داروی انتخابی‌درمان شپش برای افراد بالای 2 سال توصیه شده است و به‌صورت شامپو، محلول سرشوی،پودر، لوسیون و کرم در همه ی داروخانه ها موجود است.
⭐️⭐️⭐️توجه داشته باشید گندزدایی لباس ها و لوازم شخصی بسیار مهم است .و استفاده از شامپو به تنهایی کافی نیست.⭐️⭐️⭐️
نحوه ی استفاده از شامپو ضد شپش
ابتدا موهای سر را با شامپوی معمولی شسته شو و آبکش کنید و آب موها را بگیرید.سپس شامپوی پرمترین را به موهایتان آغشته کرده و ماساژ دهید.
10 دقیقه صبر کنید و بعد با آب فراوان بشویید.
بعد از استحمام موها را با شانه ی مخصوص شپش مجددا بررسی کنید.
شامپو به طور مرتب باید استفاده شود.
چند نکته مهم در درمان شپش
هیچ ترکیب دارویی نمی تواند تخم های شپش را که به موها چسبیده اند را از آنجا جدا کنند لذا پس از درمان با شامپو لازم است مراحل زیر انجام شود:
موها را ابتدا با حوله ای مرطوب و به مدت 30 دقیقه آغشته به سرکه نمایید،سپس با شانه دندانه ریز آغشته به سرکه موها را شانه نمایید.به این ترتیب رشک ها از مو جدا خواهند شد.
موها را داخل دستمالی شانه کنید و بعد دور بیاندازید.
✔️برای راحتی در درمان شپش بهتر است موها را کوتاه کنید.
✔️درمان فردی در آلودگی به شپش تاثیر گذار نیست.حتی اگر با بهترین روش ها نیز درمان شود.در صورتی که در مجاورت با یک فرد آلوده به شپش قرار داشته باشد حداکثر تا دو هفته بعد مجددا آلوده می شود .
لذا مهم ترین اصل در مبارزه با شپش درمان دسته جمعی و رفع آلودگی از کلیه وسایل مورد استفاده افراد به صورت همزمان است.
✔️برای افزایش آگاهی و کسب اطلاعات کامل تر می توانید به نزدیک ترین مرکز بهداشتی درمانی شهر یا روستای خود مراجعه کنید.
❌هشدار : هرگز به تجویز های کوچه بازاری که ممکن است سلامتی خودتان و فرزندانتان را به خطر بیاندازد گوش نکنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه شود؟
◀️اگر استفاده از شامپو شپش ها را درمان نکرد حتما به پزشک مراجعه کنید تا شامپوی قوی تری تجویز شود. همچنین در صورت ایجاد عفونت ،پزشک دارو تجویز می کند.
◀️اگر زنان باردار دچار این بیماری شدند حتما به پزشک مراجعه کنند. و خود سرانه شامپو ضد شوره مصرف نکنند.
شپش بدن
گاها ممکن است فرد دچار شپش بدن نیز شود.
مخصوصا افرادی که در پادگان ها و سایر مکان های عمومی هستند بیشتر در معرض خطر می باشد.
این گونه افراد حتما از شامپوی پرمترین برای شستشوی بدن استفاده کنند.و لباس های خود را مرتب شستشو دهند.
امیدواریم اطلاعات مفیدی رو در مورد این بیماری واگیردار کسب کرده باشید و با رعایت نکات بهداشتی از شر آن در امان بمونید.و اگر هم دچار شدید با آگاهی کامل درجهت رفع آن اقدام کنید.
هدف زرین بانو افزایش آگاهی در حوزه ی سلامت خانواده می باشد.
#مجله ی خانوادگی زرین بانو
#بخش سلامت
#سایتی -برای-خانواده – ایرانی
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹