سلاممم خدمت دوستان و همراه همیشگی زرین بانو . امروز در بخش سلامت زرین بانو می خوام در مورد یکی از مفیدترین باکتری های موجود برای بدن بخصوص برای سیستم گوارش یعنی پروبیوتیک ها صحبت کنم . حتما شما هم وقتی وارد فروشگاه های لبنیاتی و یا زنجیره ای میشید مواد لبنی زیادی با برچسپ پروبیوتیک می بینید و 90 درصد مواقع به سادگی از کنارشون رد می شید ! اما آیا میدونید که پروبیوتیک ها می تونن تاثیر خیلی بیشتری نسبت به قرص های شیمیایی روی درد شکم و مشکلات گوارشی داشته باشن ؟
با این مقاله همراه زرین بانو باشید تا با این باکتری مفید بیشتر آشنا بشیم …
پروبیوتیک چیست؟
پروبیوتیک ها، میکروارگانیسم های زنده و مفیدی هستند که به طور طبیعی در سیستم گوارشی بدن انسان وجود دارند. روده انسان حاوی انواع مختلفی از میکروارگانیسم های مفید و مضر است، اما میزان باکتریهای مفید باید حداقل 80-90 درصد کل میکروارگانیسمهای روده را تشکیل بدهند تا سلامت انسان تضمین شود.
این میکروارگانیسم ها نقش مهمی در هضم مواد مغذی و حفظ و ایجاد تعادل میکروفلور روده ( تعادل میان میگروارگانیسم های مفید و مضر) دارند. در حالی که برخی از باکتریها بسیار مضر هستند، پروبیوتیکها باکتریهای مفیدی برای سیستم گوارشی انسان ها و حیوانات بوده و حتی از بدن در برابر آسیب میکروارگانیسم های بد و مضر محافظت میکنند.
عواملی مانند استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیک ها و قرص های ضد بارداری، عفونت کاندیدایی، تغذیه نامناسب، چاقی مفرط، استرس و سندروم روده تحریک پذیر موجب کاهش این باکتری های مفید در بدن انسان می شود. پروبیوتیک ها را می توانیم از طریق مصرف برخی مواد غذایی نیز وارد بدنمان کنیم و از اثرات فوق العاده ای که در حفظ و ایجاد سلامتی ما دارند بهره مند شویم.
برخی از فواید و کاربردهای پروبیوتیک ها:
- حفظ تعادل باکتری های مفید در دستگاه گوارش
- پیشگیری و درمان برخی انواع اسهال ( اسهال عفونی و اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک ها) –
- پیشگیری و درمان برخی بیماری های ذهنی و روانی
- حفظ سلامت قلب
- کاهش شدت آلرژی و اگزما
- کاهش علایم مشکلات دستگاه گوارش
- تقویت سیستم ایمنی
- کمک به کاهش وزن و رهایی از چربی های شکمی
- شادابی پوست
- کمک به جذب ویتامین B
- کاهش افسردگی و علایم آن
- بهبود حساسیت به قند لاکتوز موجود در شیر
- جبران آسیب های ناشی از مصرف آنتی بیوتیک ها
مواد غذایی حاوی پروبیوتیک
تراکم و نوع میکروارگانیسم های موجود در روده تا حد زیادی به تغذیه انسان بستگی دارد بنابراین با گنجاندن مواد غذایی حاوی پروبیوتیک ها می توان ترکیب میکروبی روده را تغییر داد و میکروارگانیزم های مفید را جایگزین انواع مضر کرد. پروبیوتیک ها به طور طبیعی در انواع غذاهای تخمیری وجود دارند، همچنین می توان برخی مواد غذایی را با افزودن پروبیوتیک ها غنی کرد، علاوه بر اینها در بازار نیز مکمل های غذایی حاوی پروبیوتیک ها به شکل کپسول و قرص وجود دارند.
برخی غذاهای تخمیری مانند انواع ماست مخصوصا ماست خانگی، ماست تهیه شده از شیرغیر پاستوریزه، برخی از انواع شیر و پنیر، کفیر، ترشیجات، شکلات تلخ، چای کمبوچا، تمپه، کیمچی، کلم ترش و نوشیدنی لاسی به طور طبیعی حاوی مقادیر بالایی از پروبیوتیک ها هستند. موز، عسل، مارچوبه، کنگر فرنگی، سیر و پیاز نیز حاوی موادی هستند که باعث میشود باکتریهای پروبیوتیک بهتر رشد کنند، البته برای اثر بخشی باید مقادیر زیادی از آنها مصرف شود.
فرآوردههای لبنی، مخصوصا ماست بهترین حامل پروبیوتیکها هستند و غنیسازی لبنیات با پروبیوتیکها امروزه بسیار رایج شده است. در کشور ما ایران نیز بیشترین تحقیقات بر روی ماست انجام شده و با عنوان ماست پروبیوتیکی در بازار به فروش می رسد.
پروبیوتیکها شامل باکتریهای گوناگونی با مزیتهای متعدد هستند، اما دو گونه اصلی و بسیار رایج پروبیوتیکها یعنی لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم معروف ترین باکتریهای مورد استفاده در لبنیات تخمیری، سایر مواد غذایی غنی شده و مکمل ها هستند. این باکتریها قندهایی مانند لاکتوز و سایر کربوهیدرات ها را به اسید لاکتیک تبدیل می کنند و اسید لاکتیک تولید شده موجب ایجاد طعم ترش در محصولات لبنی و همچنین افزایش ماندگاری آنها می شود.
مکانیسم عمل پروبیوتیک ها در کاهش میکروارگانیسم های مضر
در سیستم گوارشی میکروارگانیسم های مفید و مضر در محیط مشابه ای زندگی کرده و تغذیه یکسانی دارند، در این شرایط برای ادامه حیات نوعی رقابت میان این میکروارگانیسم ها بر سر استفاده از این مواد مغذی به وجود می آید. پس از مصرف پروبیوتیک ها، مواد مغذی موجود برای استفاده و تغذیه میکروارگانیسمهای مضر کاهش یافته و به دنبال آن تعداد میکروارگانیسمهای بیماری زا به حداقل می رسد.
علاوه بر این پروبیوتیک ها با اتصال به دیواره روده در بخشهای مختلف روده، کلونی سازی می کنند که این امر موجب کاهش جایگاه های چسبندگی برای میکروارگانیسم های بیماریزا و کاهش تعداد آنها خواهد شد.
سومین عملکرد پروبیوتیک ها در روده از طریق تولید اسید لاکتیک است. میکروارگانیسم های مضر موجود در روده در محیط قلیلیی رشد و فعالیت می کنند، اسید لاکتیک تولید شده توسط پروبیوتیک ها لاکتیک موجب کاهش ..( پ ها). روده و ایجاد محیط اسیدی و نامناسب برای باکتری های مضر می شود در نتیجه رشد و تکثیر باکتری های مضر بسیار کاهش می یابد.
تفاوت پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها
در نتیجه برخی تحقیقات مشخص شده که یکی از مواد تشکیل دهنده فیبرهای مواد غذایی و کربوهیدرات های الیگوساکارید موجب افزایش پروبیوتیک ها در بدن می شوند. باکتری های پروبیوتیک از این مواد به عنوان منبع انرژی استفاده می کنند و تعدادشان زیاد می شود.به این مواد پری بیوتیک گفته می شود.
به طور خلاصه پری بیوتیک ها باکتری هایی هستند که داخل فیبرها وجود دارند و در روده تجزیه و هضم نمی شوند اما در افزایش ثعداد پروبیوتیک ها و بهبود فعالیت آنها نقش بسزایی دارند. فیبر ها در کلون تخمیر شده و پریبیوتیک آزاد می کنند.برخی منابع غذایی پریبیوتیک ها شامل پیاز، سیر،موز، سیزیجات، ریشه کاسنی، گیاه قاصدک( ریشه، برگ و گل) و آب شلغم هستند.
سین بیوتیک چیست؟
زمانیکه پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها به طور همزمان مصرف شوند تاثیر گذاری آنها بسیار بیشتر می شود که به این حالت اثر سین بیوتیک گفته می شود و به برخی مواد غذایی مانند ماست که به طور همزمان حاوی هر دو نوع باکتری های پروبیوتیک و پری بیوتیک هستند مواد غذایی سین بیوتیک گفته می شود. حالت سین بیوتیک بهترین حالت برای فعالیت و اثرگذاری پروبیوتیک ها می باشد.
مکمل هایی نیز در بازار با نام سین بیوتیک فروخته می شوند که حاوی این دو نوع میگروارگانیسم هستند. بنابراین توجه داشته باشید که هر چه پری بیوتیک( مواد غذایی حاوی فیبر ها) در رژیم غذایی شما بیشتر باشد روده هایی سالم تر و سیستم ایمنی بهتری خواهید داشت.
سلامتی و تندرستی شما آرزوی قلبی زرین بانوست.
شاد و پیروز باشید.
#مجله ی خانوادگی زرین بانو
#بخش سلامت
#سایتی برای تمام بانوان ایرانی