زندگیپزشکی

بتادین چیست و چه کاربردهایی دارد ؟

به نام خدا، دوستان و همراهان همیشگی مجله خانوادگی زرین بانو سلام ، در بخش پزشکی زرین بانو با معرفی «بتادین »در خدمتتونم. اکثر شما بتادین رو می شناسید و در منزل یک بتادین با بدنه ی سبز رنگ دارید و زمانی یکی از اعضای خانواده دچار خون ریزی و زخمی روی پوست میشه؛سریع به سراغش می رید و برای ضدعفونی کردن جای زخم ازش استفاده می کنید.بتادین چیست

 

در این مقاله قصد داریم شما عزیزان رو با نحوه ی استفاده درست و باید ها و نباید های بتادین بیشتر آشنا کنیم. اگر شما هم علاقمندید اطلاعات بیشتری در مورد این داروی پر مصرف کسب کنید؛دعوت می کنم در ادامه با ما همراه باشید.

◾️بتادین چیست؟

«بتادین – Betadine» با نام پزشکی « پوویدون_آیوداین – Povidone-iodine» یک محلول ضدعفونی کننده ، گندزدای و استریل کننده ی موضعی است که از آن برای پانسمان، شستشوی پوست قبل و بعد از عمل جراحی و ضدعفونی کردن اطراف زخم‌های کوچک وخراش‌های سطحی، تاول‌ها و بریدگی‌های جزئی

استفاده می‌شود. تا از بروز عفونت های باکتریایی و انتقال آن به سایر نقاط جلوگیری شود. به بتادین «دوا گلی» نیز گفته می‌شود.

بتادین می‌تواند کلیه باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی، قارچ‌ها، اسپورها و ویروس‌ها را از بین ببرد

◾️انواع بتادین

◀️بتادین سبز ۱۰٪ :

از آن برای آماده سازی پوست بیمار قبل از درمان و جراحی و از بین بردن باکتری‌های عامل عفونت تنفسی تا زخم ها و خراشیدگی های کوچک استفاده می‌‌شود.

این محلول کاملا یکبار مصرف است که فقط به صورت موضعی کاربرد دارد. بتادین برای ضدعفونی کردن سطح پوست و زخم‌ها نسبت به محلول‌های حاوی «ید» و «کلرید» بسیار مناسب‌تر است و بر روند التیام اثر منفی نمی‌گذارد.

همچنین بتادین به دلیل دارا بودن «ید فعال» که به آهستگی بافت‌های نرم بتادین را جذب می‌کند، اثری پایدارتر داشته و برای مدت زمان طولانی‌تری موضع مورد نظر را استریل نگه می‌دارد، بنابراین بتادین برای جراحی‌های سنگین و طولانی مدت بسیار مناسب‌تر از ید است.

◀️بتادین قهوه‌ای یا اسکراب ۷٫۵٪ :

محلول ۷/۵ درصدی پوویدون – آیودین است که از آن برای از بین بردن باکتری‌هایی عامل عفونت و آماده سازی پوست قبل از جراحی استفاده می‌شود. برای استفاده از بتادین قهوه‌ای باید حدود ۵ میلی‌متر ,(یک قاشق چای خوری ) از بتادین را روی دست و ساعد خیس ریخته و حدود ۳ ثانیه آن‌ها را به هم مالش دهید.

با استفاده از مقداری آب تمام دست خود را آب بکشید. برای اطمینان بیشتر یک مرتبه دیگر تمام این کارها را انجام دهید. همچنین برای اسکراب کردن پوست بیمار در عمل‌های جراحی به کار می‌رود و حاوی ماده ای به نام دترژن است که تولید حباب و لغزندگی می‌کند.

به این صورت که بتادین را به صورت مستقیم روی پوست ریخته و محل مورد نظر را پیش از جراحی یا تزریق استریل کنید.

روش های استفاده از بتادین برای زخم

◾️طریقه ی مصرف بتادین : 

قبل از مصرف دست های خود را با آب بشویید.

مقداری بتادین سبز ۱۰ درصد روی پنبه ریخته و اطراف زخم یا موضع را استریل کنید، ۵ تا ۶ دقیقه صبر کرده و اجازه دهید بتادین خشک شود ، سپس زخم را با سرم شستشو استریل کرده و پانسمان کنید.

❌اگر بتادین طولانی مدت روی پوست بماند باعث ایجاد خارش، سوزش و قرمزی می‌شود.
❌هشدار مهم : بتادین هرگز نباید داخل حفره زخم ریخته شود. بلکه فقط باید آن را اطراف حفره زخم استفاده کرد. زیرا بتادین حاوی ید است که باعث ازبین بردن بافت های ترمیم کننده زخم شده و بهبودی زخم را به تاخیر می اندازد.

اگر بتادین در حفره زخم ریخته شود، باعث تاخیر در ترمیم زخم و جوشگاه می شود و اسکار بیشتری از زخم به جا می‌ماند.

⭐️⭐️بتادین شستشو دهنده نیست. بلکه فقط یک ضد عفونی کننده است.

بهترین شستشو‌ دهنده زخم، سرم شستشو یا نرمال‌سالین است. اگر سرم در دسترس نبود می‌توان زخم را با آب تمیز شست. سپس آن را با یک تکه پارچه تمیز یا گاز استریل پانسمان و در صورت لزوم به نزدیک‌ترین مرکز پزشکی مراجعه کرد.⭐️⭐️

هشدار ۲ : هرگز نباید برای شستشوی زخم‌های ناشی از سوختگی از بتادین استفاده کرد.

◾️ سایر موارد مصرف از بتادین

⬅️درمان عفونت های واژان :

گاها با تشخیص متخصص زنان و زایمان برای درمان التهاب واژن بر اثر عفونت‌های قارچی، عفونت‌های مختلط و تریکوموناس از بتادین استفاده می‌شود. این نوع بتادین ها به شکل پماد هستند.

⬅️درمان برخی از بیماری های چشمی

در بعضی موارد برای درمان التهاب ملتحمه نوزادی به خصوص اگر ناشی از بیماری‌های مقاربتی مانند سوزاک با عامل باکتری کلامیدیا باشد از محلول بتادین بافر ۲/۵ درصد با تجویز پزشک استفاده می‌شود.

از آنجایی که پوویدون – آیوداین می‌تواند قارچ‌ها و ویروس‌های عامل بیماری‌هایی مانند «ایدز» و «هرپس سیمپلکس» را از بین ببرد، لذا برای جلوگیری از بروز ملتحمه نوزادی مناسب است.

⬅️درمان جمع شدن مایع در پشت ریه

«پلورودزیس» یا مشکل جمع شدن مایع در پشت ریه به دلیل نشت مداوم مایع ریوی متورم بروز می‌کند. معمولا از «تالک» برای درمان این مشکل استفاده می‌شود، اما پوویدون – آیوداین یا همان بتادین نیز در این مورد عملکردی مشابه تالک دارد.

از آنجایی که بتادین را می‌توان راحت‌تر تهیه کرد و قیمتی پایین‌تر از تالک دارد لذا از نوع مخصوص آن در بیمارستان و تحت نظر متخصص برای رفع مشکل جمع شدن مایع پشت ریه‌ها استفاده می‌شود.

✔️برای استریل کردن موضعی به منظور «پیرسینگ» یا سوراخ کردن گوش و بدن نمی توان از بتادین استفاده کرد.زیرابتادین با فلزاتی مثل طلا ،نقره ،حتی جیوه واکنش نشان می دهد و این واکنش موجب بی‌اثر شدن بتادین و ترکیبات آن می‌شود.

◾️عوارض جانبی استفاده از بتادین : 

◀️تحریک پوست و بروز واکنش آلرژیک که ممکن است با علایمی چون بثورات؛ خارش؛ قرمزی پوست، متورم ، تاول زده یا لایه بردار پوست با یا بدون تب همراه باشد.

◀️خس خس؛ سفتی در قفسه سینه یا گلو. مشکل در تنفس ، بلع یا صحبت کردن ،تورم دهان ، صورت ، لب ، زبان یا گلو

◀️ اگر بتادین برای زخم‌های بزرگ به کار برده شود، احتمال بروز ناراحتی‌های کلیه، بالا رفتن سدیم خون و اسیدوز متابولیک وجود دارد.

◀️استفاده از بتادین برای زنان باردار قبل از هفته ۳۲ توصیه نمی شود.

◀️استفاده از بتادین برای بیمارانی که لیتیوم مصرف می‌کنند، توصیه نمی‌شود.

◀️مصرف مکرر بتادین برای بیماران تیروئیدی ممنوع است.

هشدار های استفاده از بتادین

🚫هشدار ها در مصرف بتادین : 

  • در صورت بروز واکنش الرژیک و بدتر شدن علایم ،سریعا به پزشک مراجعه کنید.
  • دارو را دور از دسترس اطفال نگهداری کنید.
  • در صورت بلعیده شدن هر چه سریعتره به اورژانس مراجعه کنید.
  • فقط برای استعمال خارجی است؛لذا نباید وارد دهان ،چشم و قسمت های داخلی بدن شود. در صورت وارد شدن در دهان و چشم فوری با آب شسته شود.
  • اگر مناطق وسیعی از پوست دچار آسیب شده، از مصرف بتادین خودداری کنید زیرا باعث جذب مقادیر زیادی ید از طریق پوست می‌شود.
  • در صورت هرگونه حساسیت به داروهای حاوی ید ؛از مصرف بتادین خودداری کنید.
  • مصرف بتادین در نوزادان زیر ۱.۵ کیلو گرم ممنوع باست و برای سایر نوزادان نیز فقط با دستور پزشک می‌توان از آن استفاده کرد. هرگز از بتادین برای استریل کردن محل زخم بند ناف نوزاد تازه متولد شده استفاده نکنید.

✔️در دوران شیردهی و بارداری تنها می‌توان با مشورت پزشک از بتادین به صورت موضعی استفاده کرد.

✔️قبل و بعد از استفاده دست های خود را خوب بشویید.

✔️اگر یک دوز از دست دادید به محض یاداوری استفاده کنید.

◾️شرایط نگهداری

  • ۱-در دمای معمولی اتاق (۳۰ درجه -خشک و خنک) نگهداری شود.
  • ۲-دور از تابش نور مستقیم خورشید نگهداری شود.
  • ۳-از یخ زدگی محافظت گردد.
  • ۴-در مکانی دور از دسترس اطفال و حیوانات خانگی نگهداری شود.
  • ۵-در موقع استفاده به تاریخ انقضای روی دارو توجه شود. و در صورت تمام شدن تاریخ آن دور انداخته شود.

امیدواریم اطلاعات مفیدی را در مورد این دارو کسب کرده و به درستی از آن استفاده کنید.

سلامتی و تندستی شما آرزوی قلبی زرین بانو است.

#مجله ی خانوادگی زرین بانو
#بخش پزشکی
#سایتی-برای-خانواده-ایرانی

🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹

امتیاز شما

لیلا اسدی

لیلااسدی هستم. کارشناسی ارشد مدیریت دولتی خوندم. به دلیل علاقه ای که به آشپزی داشتم در فروردین ۹۸ سایت زرین بانو رو راه اندازی کردم و در این مدت سعی کرده ام با ارائه ی مطالب جذاب و آموزش های تجربی، لحظاتی مفید و سرگرم کننده برای بازدیدکنندگان عزیز زرین بانو رقم بزنم.

4 دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا